CO POWINNAM/POWINIENEM WIEDZIEĆ I UMIEĆ
NA OKREŚLONYM POZIOMIE JĘZYKA?
Standardowo wyróżnia się 6 poziomów znajomości języka: A1, A2, B1, B2, C1, C2.
POZIOM C1
Umiem już to, co ważne na poziomie A1 i A2, B1 i B2.
SŁYSZĘ I ROZUMIEM:
- rozumiem treść i intencje w komunikatach autentycznych, zawierające intencje bezpośrednie i pośrednie, także na tematy nowe, abstrakcyjne, w standardowej i niestandardowej odmianie języka, wypowiadanych w szybkim tempie, o nieprzejrzystej budowie,
- stosuję różne strategie w celu zrozumienia tekstu,
- rozumiem informacje szczegółowe, zwłaszcza dotyczące człowieka, rodziny, życia codziennego, towarzyskiego, sportu (sporty ekstremalne), mieszkania (rynek mieszkaniowy, koszty utrzymania domu/mieszkania, awarie i drobne naprawy), miejsc, podróży, pracy (nowoczesna organizacja miejsc pracy), edukacji (historyczne aspekty edukacji), żywienia (żywność modyfikowana genetycznie), zakupów (aukcje), zdrowia (system opieki zdrowotnej, ubezpieczenia), środowiska naturalnego (klęski żywiołowe), państwa i społeczeństwa (korupcja, "pranie brudnych pieniędzy", armia, organizacje międzynarodowe, międzynarodowe stosunki i konflikty), nauki i techniki (nauka a etyka), mediów, kultury,
- wiem, że istnieje polskie tabu - o czym mówić nie wypada,
- rozumiem wyrażenia potoczne i idiomy, homonimy, onomatopeje i spieszczenia.
CZYTAM
- rozumiem i umiem podać stanowisko autora tekstu, rozumiem teksty ironiczne i żartobliwe, potoczne, z idiomami,
- oddzielam fakty od opinii autora tekstu,
- przeglądam szybko teksty w celu znalezienia potrzebnej informacji, poddaję je selekcji.
- pogłębiam wiedzę o polskich realiach: rola Kościoła katolickiego w Polsce, zróżnicowanie regionalne (mentalne, kulturowe, językowe), elementy historii Polski.
ROZMAWIAM
- mówię płynnie, spontanicznie we wszystkich sytuacjach, na wszystkie tematy, prowadzę dyskusję, reaguję na wtrącenia, precyzyjnie formułuję swoje poglądy, uzasadniam, argumentuję, ukazuję wady i zalety rozwiązań, przytaczam cudzą wypowiedź i komentuję ją,
- wygłaszam wcześniej przygotowaną wypowiedź płynnie i bez wysiłku, wygłaszam przemówienie.
PISZĘ
- piszę opinię z uzasadnieniem, robię prezentację, pisze i wygłaszam referat, przemówienie, piszę list motywacyjny,
- znam style: urzędowy, naukowy, artystyczny i publicystyczny,
- rozpoznaję dialektyzmy (baca, pyry) i archaizmy (gród, niewiasta), znam skrótowce (UZ, PAN) i zgrubienia (chłopisko), przenośnie (metafory: wycie wiatru) i onomatopeje (szeleści), pytania retoryczne (bez odpowiedzi), znam wiele związków frazeologicznych, odwołujących się do zjawisk natury, świata roślin, człowieka (zachowania i nazw części ciała), kolorów, pochodzące z mitologii, Biblii, literatury, związane z historią,
- piszę niemal bezbłędnie.
GRAMATYKA
- odmieniam rzeczowniki o rozszerzonym temacie (szczenię - szczenięta), rzeczowniki nieregularne (ksiądz, książę, chrzest), rzeczowniki dwurodzajowe (sierota, niemowa, gaduła), występujących tylko w liczbie mnogiej (pluralia tantum: spodnie, skrzypce, drzwi, nożyce),
- znam dawne formy przymiotnika: pełen, gotów, zdrów,
- odmieniam liczebniki zbiorowe, a także z wyrazem/cząstką pół (pół litra, półtora roku), poprawnie łączę liczebniki nieokreślone z innymi wyrazami (wielu zatrudnionych, mnóstwo rzeczy)
- tworzę formy czasowników: drzeć, kląć, wieźć, wieść, zamknąć i im podobnych, znam czasowniki habitualne typu miewać, bywać, czytywać, pisywać,
- tworzę i używam analityczne formy czasu przeszłego (Coś ty przyniósł?),
- tworzę formę rozkazującą czasownika w l. poj. z partykułą niech: niech pomyślę!,
- tworzę bezosobowe formy czasu przeszłego: napisano, czytano, mówiło się,
- używam przysłówków odprzymiotnikowych (po królewsku, na miękko),
- używam nazw cech abstrakcyjnych (miłość, pycha),
- tworzę zgrubienia (staruch, babsko), używam form ekspresywnych (straszydło),
- znam rzeczowniki i przymiotniki złożone (korkociąg, biało-czerwony, jasnoniebieski),
- znam czasowniki prefiksalne (brać: ubrać, wybrać), z przedrostkami po-, do-, na- (popodpisywać, napracować się, dopchać się),
- tworzę czasowniki od rzeczowników (śnieg - zaśnieżyć),
- tworzę zdania bezpodmiotowe (Widać już koniec naszych kłopotów) i równoważniki zdań, zmieniam zdania pojedyncze w zdanie złożone.